موسیر نوعی سبزی ریشه‌ای است که شباهت بسیار زیادی به سیر دارد. این گیاه به حالت خودرو و در شرایط کوهستانی رشد می‌کند. موسیر سرشار از انواع مواد مغذی و ترکیبات گیاهی مفیدی است که برای بدن فواید بسیار زیادی دارد.
از مهم‌ترین خواص این گیاه می‌توان به کاهش فشارخون، پیشگیری و کمک به درمان سرطان، ضدعفونی‌کننده بدن، ضدالتهاب، بهبود عملکرد سیستم ایمنی بدن و … اشاره کرد،
اما تنها این موارد خواص درمانی موسیر نیستند و خواص آن شامل موارد دیگری نیز می‌شود. پس در ادامه مطلب یاراجو با ما همراه باشید تا شما را بیشتر با خواص آن آشنا کنیم.
موسیر و شکل ظاهری آن
شکل ظاهری موسیر بسیار زیبا است و جزء گیاهانی محسوب می‌شود که در مناطق کوهستانی مخصوصاً در آسیای مرکزی، اروپا و خاورمیانه رشد می‌کند و در دسته خانواده سیر و پیاز قرار دارد. امروزه موسیر در کشورهایی مانند افغانستان، آذربایجان، ایران و سایر مناطق آسیا و اروپا نیز رشد می‌کند.
برگ‌های این گیاه به هم چسبیده‌اند و تقریباً ۱.۵ متر ارتفاع دارند. ریشه‌های موسیر که به آن پیازچه نیز می‌گویند، معمولاً رنگ قهوه‌ای مایل به قرمز یا خاکستری دارند و شکل آن‌ها استوانه‌ای و کمی کشیده است.
ریشه‌ها قطری حدود ۱ تا ۳ سانتی‌متر دارد و پوسته خارجی آن‌ها بسیار نازک و خشک است. ساقه‌های موسیر بلند هستند و معمولاً ۳۰ تا ۶۰ سانتی‌متر طول دارند و رنگ آن‌ها سبز تیره یا گاهی اوقات بنفش است.
برگ‌های گیاه موسیر باریک و سرسبز هستند و نوک آن‌ها به‌صورت تیز رشد می‌کنند که طول برگ‌ها تقریباً به ۳۰ تا ۴۰ سانتی‌متر می‌رسد.
برگ موسیر در مقابل شرایط مختلف انعطاف‌پذیر است و به‌صورت دو تا سه‌تایی رشد می‌کند؛ البته گاهی اوقات نیز ممکن است دانه‌دار باشد. شکل ظاهری موسیر بسیار جذاب است و در فصل بهار انواع گل‌های زیبای بنفش، سفید و خوشبو روی آن می‌روید.
فرق موسیر و سیر چیست؟
معمولاً موسیر و سیر شباهت‌های زیادی به یکدیگر دارند، اما این دو محصول تفاوت‌هایی نیز دارند که خواص درمانی موسیر یکی از آن‌ها است. در موارد زیر به بررسی فرق بین موسیر و سیر می‌پردازیم:
- موسیر طعم تند و تیز سیر را ندارد و طعم آن ملایم‌تر است. به همین دلیل پس از اینکه موسیر را مصرف کردید، نیازی نیست که برای از بین بردن بوی بد دهان خود اقدامی انجام دهید.
- یکی از مهم‌ترین تفاوت‌های موسیر و سیر، شکل ظاهری آن است. معمولاً سیر حبه‌های کوچکی دارد که درون پوسته نازک قرار می‌گیرد. اما موسیر به‌صورت یک تکه رشد می‌کند و به حالت پیازی شکل است.
- سیر را به حالت خام نیز می‌توان استفاده کرد، اما با توجه به اینکه موسیر مقداری تلخی دارد، پس بهتر است که پیش از مصرف با اقدامات لازم تلخی آن را از بین ببرید.
- برای پخت غذاهای مختلف می‌توان از سیر به‌عنوان چاشنی استفاده کرد. اما موسیر تنها برای تهیه ترشی و یا معطر کردن دوغ و انواع لبنیات دیگر استفاده می‌شود.
- سیر را در مناطق کویری، گرم و خشک یا مناطق مرطوب شمال پرورش می‌دهند؛ درحالی‌که موسیر در مناطق مرکزی و در شرایط کوهستانی رشد می‌کند.
- گل‌هایی که روی سیر رشد می‌کند، کوچک و چتری هستند و در قسمت انتهایی ساقه ظاهر می‌شوند؛ اما موسیر برگ‌های باریک و درازی دارد که گل‌های آن بنفش یا قرمز است.
- سیر جزء گیاهانی است که باید آن را کشت کرد و پرورش داد، درحالی‌که موسیر یک گیاه خودرو و وحشی است.
خواص موسیر برای سلامتی
ممکن است شما نیز ویژگی درمانی موسیر را بدانید و تعریف آن را در طب سنتی شنیده باشید. خواص درمانی موسیر بسیار زیاد است که برخی از مهم‌ترین خواص آن عبارتند از:
جلوگیری از سرماخوردگی و آنفولانزا
در فصل زمستان و پاییز احتمال سرماخوردگی و آنفولانزا افزایش می‌یابد؛ به همین دلیل پیش از مبتلا شدن به این بیماری‌ها خوراکی‌هایی را مصرف کنید که حاوی موسیر است.
موسیر دارای آنتی‌اکسیدان‌های قوی است که از سرماخوردگی و بسیاری از بیماری‌های مختلف در فصل سرما پیشگیری می‌کند.
در حالت کلی موسیر موجب می‌شود که گلبول‌های سفید بدن بیشتر از حالت طبیعی ترشح شوند و در نتیجه هنگام ورود هرگونه ویروسی به بدن، آن را از بین می‌برد. در نتیجه مصرف موسیر باعث افزایش میزان آنتی‌اکسیدان در بدن می‌شود و دوره بهبود بیماری را نیز کاهش می‌دهد.
ضد سرطان
موسیر مانند پیاز و سیر دارای ترکیبات ضد سرطانی است که آنتی‌اکسیدان‌های آن بسیار مختلف و قوی هستند. مواد موجود در موسیر موجب می‌شوند که سلول‌ها در مقابل انواع رادیکال‌های آزاد مقاومت نشان دهند و در نهایت به سلول سرطانی تبدیل نشوند.
متعادل کردن قند خون
برای افرادی که مبتلا به دیابت نوع دو هستند، خواص درمانی موسیر بی‌نظیر است. بدن افراد مبتلا به این بیماری به‌اندازه کافی انسولین تولید نمی‌کند و برای جذب گلوکز مقاوم می‌شود، در نتیجه سطح قند خون از سطح نرمال خود بالاتر می‌رود.
با توجه به ترکیباتی که در موسیر وجود دارد، تقریباً ۹۰ درصد انسولین ترشح شده در بدن مقاومت نمی‌کند و گلوکز جذب می‌شود. در نتیجه سطح قند خون تا حد زیادی به حالت نرمال خود باز می‌گردد.
خواص درمانی موسیر برای افراد مبتلا به دیابت نوع یک
افرادی که دیابت نوع یک نیز دارند، می‌توانند از خواص موسیر بهره‌مند شوند؛ زیرا این گیاه ترکیباتی دارد که انسولین بیشتری را در بدن ترشح می‌کند. در نتیجه کمبود انسولین در بدن جبران می‌شود و سطح قند خون در بدن این افراد به حالت تعادل باز می‌گردد.
ایجاد تعادل در فشارخون
افرادی که مبتلا به فشارخون بالا هستند، معمولاً رژیم‌های غذایی سختی دارند که این نوع سبک زندگی ممکن است برای اکثر افراد سخت باشد و حتی از داروهای شیمیایی نیز استفاده کنند.
اما توجه داشته باشید که خواص موسیر برای افراد مبتلا به فشارخون بالا نیز بسیار مفید است؛ زیرا در موسیر ماده‌ای به نام پتاسیم وجود دارد و فشارخون را به میزان چشمگیری کاهش می‌دهد. در نهایت اگر در کنار رژیم غذایی خود موسیر نیز مصرف کنید، می‌توانید فشارخون خود را متعادل نگه دارید.
کاهش کلسترول خون
کلسترول خون را می‌توان با مصرف موسیر کنترل کرد. در موسیر آلیسین و سایر آنتی‌اکسیدان‌های قوی وجود دارد که با کلسترول‌های بد بدن مبارزه می‌کنند و با از بین بردن این کلسترول‌ها، میزان کلسترول خوب بدن را افزایش می‌دهند. در نهایت تمامی این عوامل موجب می‌شود که عملکرد قلب بهبود یابد.
کمک به بهبود عملکرد دستگاه گوارش
خواص درمانی موسیر در دستگاه گوارش نیز قابل مشاهده است، زیرا ترکیباتی دارد که عمل هضم مواد در معده را آسان‌تر می‌کند و موجب بهبود عملکرد دستگاه گوارش می‌شود
. در ترکیبات این گیاه به میزان فراوانی فیبر وجود دارد که حرکات روده را منظم‌تر می‌کند و باکتری‌های مضر را از بین می‌برد. در نتیجه میزان باکتری‌های مفید نیز در سیستم گوارش افزایش می‌یابد.
پاکسازی کبد
امروزه سم‌زدایی و پاکسازی کبد بسیار موردتوجه قرار گرفته است، چراکه انواع غذاها و داروهایی که مصرف می‌کنیم کبد را در معرض بیماری‌های مختلف قرار می‌دهد. در این گیاه ترکیباتی به نام گوگرد وجود دارد که از طریق جریان خون وارد کبد می‌شود و تمامی آلودگی‌ها را از بین می‌برد و به‌اصطلاح می‌توان گفت که باعث پاکسازی کبد می‌شود.
خواص داروئی گیاه موسیر
امروزه در طب سنتی از گیاه موسیر و فرآورده‌های آن برای کاهش قند خون در افراد دیابتی، افزایش دفع ادرار، ترمیم‌کننده زخم، کاهش التهاب طحال و کبد استفاده می‌شود.
همچنین توجه داشته باشید که خواص درمانی موسیر را می‌توان در دستگاه مرکزی نیز مشاهده کرد؛ چون انواع سردرد میگرنی را کاهش می‌دهد و سیستم قلبی عروقی را بهبود می‌بخشد.
موسیر چربی‌های خون را کاهش می‌دهد و در نهایت موجب کاهش فشارخون نیز می‌شود. شما می‌توانید از موسیر به‌عنوان یک غذای پایه برای افرادی استفاده کنید که مشکلات کبدی دارند.
همچنین مصرف این گیاه به دلیل داشتن مواد مغذی مانند فیبر، ویتامین C به بهبود سیستم گوارش کمک می‌کند. به همین دلیل این ماده در طب سنتی برای درمان انواع بیماری‌ها و پیشگیری از مشکلات گوناگون مورد استفاده قرار می‌گیرد.
سخن پایانی
یکی از گیاهان خودرو مناطق کوهستانی که در دسته پیاز و سیر قرار دارد، موسیر است. این گیاه ظاهری بسیار زیبا و گل‌های جذابی دارد. البته خواص درمانی موسیر نیز بسیار فراوان است و شما برای از بین بردن مشکلات متعدد بدن و همچنین مقابله با بیماری‌های گوناگون می‌توانید از این ماده و فرآورده‌های آن استفاده کنید.
