تفاوت ویزا و پاسپورت
برای سفرهای خارجه یا مهاجرت همواره نیاز به دو سند مهم است، ویزا و پاسپورت. با اینکه همواره اسم این دو سند را شنیده‌ایم اما ممکن است به راستی تفاوت‌شان را متوجه نشده باشیم و بخواهیم بیشتر در موردشان بدانیم.
پاسپورت و ویزا با اینکه هر دو از اسناد ضروری سفرهای خارجه هستند، اما در بسیاری موارد تفاوت‌های فاحشی دارند، از جمله اعتبار، انواع، اطلاعات درج شده، نحوه صدور، مدارک مورد نیاز برای اخذ و .. که اطلاع داشتن از آن‌ها در بسیاری موارد کمک‌کننده است.
پاسپورت چیست؟
هر فرد برای خروج از کشور مادری خود به اجازه و سندی نیاز دارد، این سند همان پاسپورت (گذرنامه) است. پاسپورت توسط کشوری که فرد تابعیت آن را دارد برای او صادر می‌شود و هرگونه اطلاعات هویتی و ملیتی فرد در آن ذکر می‌شود. رنگ و رتبه پاسپورت از ویژگی‌هایی هستند که تفاوت پاسپورتها را مشخص می‌کنند.
اطلاعات هویتی که بر روی پاسپورت شده‌اند شامل نام و نام خانوادگی، محل تولد، تاریخ تولد، جنسیت و ملیت فرد بر روی پاسپورت ثبت شده‌اند. علاوه بر عکس فرد که بر روی پاسپورت قرار می‌گیرد، کد مشخصه کشور و شماره گذرنامه نیز در قسمت چپ پاسپورت ثبت شده‌اند.
ویزا چیست؟
افراد برای ورود به کشورهای دیگر نیاز به مجوز دارند که باید توسط کشور مورد نظر به فرد داده شود. ویزا به صورت کاغذی، الکترونیکی، برچسب و یا مهری بر روی پاسپورت باشد که توسط نماینده قانونی همچون سفارت برای شهروندان سایر کشورها صادر می‌شود. بدون داشتن ویزا فرد اجازه‌ی ورود به سایر کشورها را نخواهد داشت. معمولا بر روی ویزا نوع ویزا، هدف سفر، مدت زمان مجاز اقامت و یک سری اطلاعات دیگر درج می‌شود. البته با توجه به کشوری که تابعیت آن را دارید و تفاهم‌نامه‌هایی که با سایر کشورها دارند، ممکن است برای ورود به برخی کشورها به نیازی به ویزا نداشته باشید.
محتوی ویزا و پاسپورت
در واقع شکل و شمایل ویزا و پاسپورت اصلی‌ترین تفاوت آن‌هاست. پاسپورت دفترچه‌ایست که اطلاعات هویتی فرد درون آن درج شده است. سایر صفحات آن نیز هر بار که فرد از کشور مادری‌اش خارج شود توسط مامورین مرزی پر می‌شود.
اما ویزا حالت دفترچه‌ای ندارد، یا به صورت الکترونیکی است و یا مهر، برچسب و یا تمبریست که بر روی پاسپورت توسط کشوری که فرد قصد سفر به آن را دارد قرار می‌گیرد و در آن هنگام فرد می‌تواند وارد کشور مورد نظر خود شود.
مدت زمان اعتبار ویزا و پاسپورت
از دیگر تفاوت‌های فاحش این دو سند مدت زمان اعتبار آن‌هاست. پاسپورتها اعتبار 5 ساله‌ی ثابتی دارند که در هر شرایطی همین مدت زمان است و تغییر نمی‌‌کند.
اما برای ویزاها این‌طور نیست و بسته به موقعیت تغییر می‌کند. اصلی‌ترین دلیل این تغییر و تعیین‌کننده مدت زمان ویزا هدف سفر است. با توجه به اینکه ویزای شما توریستی، تجاری، پزشکی، تحصیلی و… باشد مدت زمان متفاوتی را برای شما در نظر می‌گیرند.
تفاوت ویزا و پاسپورت
در خصوص چگونگی صدور ویزا و پاسپورت هر کشور قوانین خاص خود را دارد و معمولا با کمی گشتن و جستجو در سایت‌ها مراحلی که توسط وزارت خارجه تعیین شده پیدا می‌شود و فرد با انجام دادن آن مراحل درخواستش محقق می‌شود. مراحل گرفتن ویزا در ایران به این شکل است که فرد ابتدا به دفتر خدمات الکترونیک انتظامی (پلیس 10+) مراجعه کند و درخواستش را مطرح کند.
در این مرحله فرد باید مدارک مورد نیاز چون اصل شناسنامه یا کارت ملی، عکس بیومتریک ارائه دهد، فرم درخواست پاسپورت را تکمیل نماید و سپس هزینه صدور آن را پرداخت نماید و منتظر صدور آن بماند. معمولا مدت زمانی 45 روزه طول می‌کشد تا پاسپورت برای فرد صادر شود. پس از صادر شدن به‌وسیله پست به درب منزل فرد ارسال می‌شود.
اما صادر شدن ویزا نیاز به مراجعه به پلیس +10 ندارد و چون به کشور مقصد بستگی دارد فرد باید به سفارت یا کنسولگری کشور مورد نظر یا شرکت‌های واسطه‌ای چون VFS مراجعه کند و درخواستش را ارائه دهد. همچنین برای برخی موارد فرد می‌تواند از طریق سایت وقت سفارت بگیرد و نیاز به مراجعه حضوری در اولین مرحله ندارد.
همچنین صدور برخی ویزاها تنها در فرودگاه انجام می‌گیرد و نیاز به انجام مراحل خاصی ندارد.همچنین مدارکی که برای صدور ویزا ارائه شود نیز بستگی به نوع ویزا و هدف سفر متفاوت است. اما مدارکی که برای آن لازم است ارائه شود پاسپورت معتبر، مدرک شناسایی، برنامه سفر و در نهایت پرداخت هزینه اخذ ویزا هستند.
مدارک لازم صدور ویزا و پاسپورت
با این که موارد یکسان زیادی در بین مدارک مورد نیاز اخذ ویزا و پاسپورت وجود دارد اما برخی تفاوت‌ها نیز درمیان آنان وجود دارد. برای دریافت پاسپورت نیاز به ارائه مدارک شناسایی چون اصل و کپی شناسنامه و کارت ملی، 6 قطعه عکس، برای خانم‌ها کسب اجازه از همسر و برای آقایان نیز کارت پایان خدمت مورد نیاز است.
اما برای دریافت ویزا مدارک بیشتری مورد نیاز است و علاوه بر کپی و اصل شناسنامه و کارت ملی، عکس، پاسپورت دارای اعتبار و گذرنامه‌های قبلی با برچسب ویزا (در صورت داشتن)، مدارک شغلی، در برخی موارد مدارک تحصیلی، مدارک ازدواج، دعوت‌نامه (در صورت داشتن) و در آخر مدارک مربوط به تمکن مال نیز مورد نیاز است. این‌ها مواردی است که در اکثر موارد مشترک هستند، اما با توجه به نوع ویزا می‌تواند به این مدارک اضافه یا کم شود.
نحوه تمدید ویزا و پاسپورت
نحوه تمدید ویزا و پاسپورت از دیگر دغدغه‌های مسافران است که ممکن است با آن مواجه شوند، اما نحوه تمدید این دو با یکدیگر متفاوت است. هنگامی که در کشور مقصد هستید و اعتبار ویزایتان به اتمام رسید می‌توانید به کنسولگری کشور خود در آن کشور مراجعه کنید و بدون هیچ مشکلی آن را تمدید کنید.
اما برای ویزا قضیه کمی فرق می‌کند و شاید نتوانید به آسانی ویزای خود را در کشور مقصد تمدید کنید. مرزبانان و مامورین پلیس برای تمدید ویزا قوانین سختگیرانه‌ای دارند و راضی کردن آنان کار آسانی نیست، هر چند در همه کشورها به یک شکل نیست و ممکن است در برخی کشورها به مشکل برنخورید. در صورتی که با درخواست تمدید ویزای شما موافقت نشد باید سریعا کشور موردنظر را ترک کنید، در غیر این صورت مشمول پرداخت جریمه می‌شوید و یا در برخی موارد ممکن است تا مدتی ویزای کشور مورد نظر برای‌تان صادر نشود و دچار دردسر شوید.
تفاوت در انواع ویزا و پاسپورت
ویزا و پاسپورت هر دو انواع متنوعی دارند. پاسپورت بسته به موقعیت سیاسی فرد می‌تواند پاسپورت متفاوتی برای فرد صادر شود. پاسپورت معمولی برای شهروندان معمولی صادر می‌شود و بیشتر کاربرد توریستی، تجاری و تحصیلی دارد، برای کارمندان رسمی دولت و سفرهای کاری آنان پاسپورت رسمی یا همان پاسپورت خدمت صادر می‌شود و همچنین برای کارمندان سفارت‌خانه‌ها و کنسولگری‌ها نیز پاسپورت دیپلماتیک صادر می‌شود.
در برخی موارد ممکن است پاسپورت خانوادگی برای یک نفر به جای کل خانواده صادر شود و در موقعیت‌های اضطراری نیز در هنگام گم شدن پاسپورت در کشور مقصد، پاسپورت موقت برای فرد صادر می‌شود.
ویزا نیز با توجه به هدف سفر انواع متفاوتی را شامل می‌شود. برای افرادی که قصد گردشگری در کشور (یا کشورهای) مورد نظر را دارند، ویزای توریستی، برای افرادی که تنها قصد رد شدن از کشور مورد نظر را دارند به مدت حداکثر 5 روز، ویزای ترانزیت، تجاری و بازرگانانی که به قصد تجارت سفر می‌کنند، ویزای کاری، کارمندانی که نیاز است به طور موقت در کشوری دیگر مشغول کار شوند، ویزای کاری موقت و برای دانش‌آموزان و دانشجویانی که قصد تحصیل یا پژوهش در کشوری دیگر دارند، ویزای تحصیلی صادر می‌شود. همچنین ویزای نمایشگاهی نیز برای افرادی که قصد بازدید از یک یا چند نمایشگاه خاص را دارند صادر می‌شود.
سوالات متداول:
اصلی‌ترین تفاوت ویزا و پاسپورت در چیست؟
پاسپورت سندی رسمی برای خروج از کشور است، اما ویزا مجوزی برای ورود به کشورهای دیگر است.
کاربرد ویزا و پاسپورت در کشور مقصد چیست؟
در کشور مقصد پاسپورت اطلاعات هویتی شما را مشخص می‌کند و داشتن ویزا اجازه‌ی اقامت شما در آن کشور را مشخص می‌کند.
شکل ظاهری پاسپورت و ویزا به چه صورت است؟
پاسپورت به شکل دفترچه‌ای با چندین صفحه خالی برای ثبت مستندات سفر است، اما ویزا سندی جداگانه نیست و به صورت مهر، برچسب و یا کاغذی بر روی پاسپورت زده می‌شود.
پاسپورت و ویزا چه انواعی دارند؟
پاسپورت دارای انواع معمولی، رسمی، دیپلماتیک، خانوادگی و موقت است. در حالی که ویزا دارای انواع توریستی، تحصیلی، تجاری، ترانزیت، تجاری، پزشکی و کارگری را شامل می‌شود.
پاسپورت و ویزا توسط چه کسی صادر می‌شوند؟
پاسپورت توسط کشوری که فرد تابعیت آن را دارد و ویزا توسط کشوری که فرد قصد سفر به آن را دارد صادر می‌شود.
روند اخد کدام یک پیچیدگی بیشتری دارد؟
روند اخذ پاسپورت بسیار ساده است اما در برخی موارد ممکن است اخذ ویزا پیچیدگی‌هایی داشته باشد و یا ممکن است برای فرد صادر نشود.
چه اطلاعاتی بر روی ویزا و پاسپورت ثبت می‌شوند؟
بر روی پاسپورت بیشتر اطلاعات هویتی فرد چون نام و نام خانوادگی، عکس فرد، محل تولد، تاریخ تولد، جنسیت، ملیت، تاریخ انقضا و… ثبت می‌شوند، در حالی که بر روی ویزا اطلاعاتی چون هدف سفر، مدت زمان مجاز اقامت، تعداد دفعات مجاز بازدید، تاریخ انقضا و … ثبت می‌شوند.
روند صدور ویزا و پاسپورت چقدر طول می‌کشد؟
برای پاسپورت معمولا مدت زمان ثابت 45 روزه‌ایی طول می‌کشد، در صورتی که برای ویزا این مدت زمان از 15 روز شروع می‌شود و با توجه به نوع ویزا تا یک ماه یا بیشتر نیز زمان می‌برد.
اعتبار ویزا و پاسپورت چقدر است؟
اعتبار پاسپورت مدت زمانی معین و 5 ساله است، در صورتی که ویزا بسته به نوع آن متفاوت است و از چند ساعته تا یک ساله و بیشتر متغیر است.
برای تمام سفرهای خارجه به پاسپورت و ویزا نیاز است؟
فرد برای خروج از کشور همیشه نیاز به پاسپورت دارد، اما ممکن است با در برخی موارد نیاز به ویزا نداشته باشد.
