پرخوری عصبی به عملیات یا فرآیندهایی اشاره دارد که در آن فرد به طور عادی و به طور آگاهانه غذا نمیخورد. این موضوع ممکن است به علت مسائل روانی، اضطراب، استرس، اختلالات رفتاری یا مشکلات جسمی رخ دهد.
افرادی که به پرخوری عصبی مبتلا هستند، ممکن است در تلاش برای کاهش وزن یا دستیابی به ایدهآل زیبایی خود به افراط در رژیمهای غذایی، تمرینات ورزشی یا حتی مصرف مکملهای تغذیه بروند.
بهترین راه برای مدیریت پرخوری، مشاوره روانشناختی و حمایت از طریق گروههای حمایتی میباشد. اصولاً درمان پرخوری به ترکیب درمانهای روانشناختی و پزشکی بستگی دارد. اهمیت شناخت دلایل و مشکلات افراد مبتلا به پرخوری عصبی و ارائه تواناییهای مدیریت استرس و اضطراب به آنها نیز بسیار مهم است.
علت پرخوری عصبی چیست؟
پرخوری یک مشکل رفتاری است که علل مختلفی میتواند داشته باشد. برخی از عوامل ممکن عبارتند از:
-
اضطراب و استرس:
افرادی که تحت فشار ناشی از اضطراب و استرس قرار دارند، ممکن است به عنوان یک مکانیسم برای کنترل احساسات خود به افراط در خوردن متوسل شوند.
-
اختلالات روانی:
برخی از اختلالات روانی مانند اختلالات اضطرابی، اختلال افسردگی، اختلال خوردن و اختلال افسردگی از پرخوری عصبی را تشدید میکنند.
-
فشارهای اجتماعی و فرهنگی:
تاثیرات فشارهای اجتماعی مثل فشار جامعه برای داشتن وزن مناسب و زیبایی جسمی ممکن است باعث پرخوری عصبی شوند. همچنین فرهنگ و تاثیرات خانوادگی نیز نقش دارند.
-
معتاد به غذاهای خاص:
برخی افراد به علت معتاد بودن به غذاهای خاص و سرشار از چربی و قند به پرخوری مبتلا میشوند.
-
مسائل روابطی:
مشکلات در روابط خانوادگی یا زناشویی ممکن است به عنوان عاملی برای پرخوری ایفا کنند. افراد ممکن است به عنوان یک راه برای فرار از مشکلات رابطهها به خوردن روی آورند.
-
تجربههای گذشته:
تجربههای نامناسب یا رویدادهای تراژیک در گذشته میتوانند پرخوری را تشدید کنند.
-
مسائل بدنی:
برخی مسائل جسمی مثل اختلالات غدد تیروئیدی یا هormonal، اختلالات گوارشی و مشکلات دیگر میتوانند عواملی در پرخوری باشند.
درک علل مختلف پرخوری عصبی اهمیت دارد تا بتوان بهترین راههای مدیریت و درمان این مشکل را پیدا کرد. برای افرادی که با این مشکل مواجه هستند، مشاوره روانشناختی و حمایت مناسب میتواند مفید باشد.
علائم پرخوری عصبی
علائم پرخوری عصبی ممکن است متنوع باشند و بستگی به فرد و شدت مشکل داشته باشد. برخی از علائم رایج پرخوری عبارتند از:
-
مصرف غذا بیش از حد:
افراد ممکن است بیش از حد غذا مصرف کنند، حتی اگر احساس گرسنگی نکنند.
-
مصرف غذا در وضعیتهای استرسی:
بخصوص در شرایط استرس و اضطراب، افراد به مصرف غذا متمایل شوند.
-
مصرف غذا به سرعت و بدون اندیشه:
افراد ممکن است غذاها را به سرعت بخورند و به تمامیت غذاها دقت نکنند.
-
مصرف غذا به تنهایی:
پرخوری عصبی معمولاً در تنهایی رخ میدهد و افراد تمایل دارند تنها باشند تا بتوانند بیتردید غذا مصرف کنند.
تاثیر پرخوری بر سلامت
پرخوری میتواند تاثیرات منفی زیادی بر سلامت افراد داشته باشد. برخی از این تأثیرات عبارتند از:
-
افزایش وزن:
پرخوری عصبی ممکن است منجر به افزایش وزن ناشی از مصرف اضافی و غیرضروری غذا شود. این افزایش وزن میتواند به مشکلات سلامت مثل چاقی، دیابت، بیماریهای قلبی و مشکلات مفاصل منجر شود.
-
اختلالات تغذیه:
پرخوری عصبی اغلب با اختلالات تغذیه مثل اضافه وزن، بلغم کردن در مصرف غذاها همراه است.
-
اختلالات روانی:
افراد ممکن است از افسردگی، اضطراب و اختلالات روانی دیگر رنج ببرند.
-
مشکلات گوارشی:
پرخوری عصبی میتواند به مشکلات گوارشی مثل، مشکلات معده، و یا دلپیچهها منجر شود.
-
اختلالات قند خون:
مصرف افزایشی قند و چربیها در پرخوری عصبی ممکن است به افزایش قند خون و دیابت منجر شود.
-
تاثیرات روانی و اجتماعی:
افراد ممکن است از اضطراب اجتماعی و افت اعتماد به نفس در نتیجه پرخوری رنج ببرند. این ممکن است تاثیرات مخربی بر روابط شخصی و اجتماعی آنها داشته باشد.
-
تضعیف کیفیت زندگی:
پرخوری عصبی ممکن است باعث افت کیفیت زندگی شود و به علت مشکلات جسمی و روانی، تجربه زندگی را به طرز معمولی تحت تاثیر قرار دهد.
درمان پرخوری عصبی
درمان پرخوری به عنوان یک مشکل رفتاری میتواند با مشورت و کمک متخصصین سلامت روانی و تغذیه بهبود یابد. این درمان ممکن است شامل موارد زیر باشد:
-
مشاوره روانشناختی:
مراجعه به یک روانشناس یا متخصص رواندرمانی میتواند به شناسایی عوامل ایجادکننده پرخوری عصبی و یادگیری مهارتهای مدیریت رفتاری کمک کند.
-
پذیرش و افزایش آگاهی:
توسعه آگاهی از عواطف و احساسات خود، به کمک تکنیکهای آگاهی مانند مدیتیشن و یوگا میتواند به مدیریت استرس و اضطراب کمک کند.
-
آموزش مهارتهای مدیریت استرس:
یادگیری مهارتهایی برای مدیریت استرس و اضطراب میتواند از فرآیند پرخوری عصبی جلوگیری کند. این مهارتها شامل تنفس عمیق، تمرینات تراوش تفکر و تغذیه سالم میشوند.
-
آموزش تغذیه سالم:
مشاور تغذیه میتواند برنامه غذایی سالم و متوازنی برای کاهش پرخوری تدوین کند و به افراد یاد بدهد چگونه به طور صحیح با غذا رفتار کنند.
-
دستورات تغذیهای و تنظیم وعدههای غذایی:
تنظیم وعدههای غذایی منظم و مصرف سبزیجات، میوهها، آب و مواد غذایی سالم میتواند به کاهش پرخوری کمک کند.
-
پشتیبانی گروهی:
شرکت در گروههای پشتیبانی میتواند افراد را از طریق تجربیات مشابه دیگران به بهبود وضعیت کمک کند.
-
داروها:
در موارد خاص، پزشک ممکن است داروها را تجویز کند تا به کنترل برخی از علائم پرخوری عصبی کمک کند.
جمع بندی
درمان پرخوری عصبی ممکن است زمانبر باشد و نیاز به تعهد و تمرین داشته باشد. اهمیت اصلی این درمان در شناسایی علل اصلی و یادگیری مهارتهای مدیریتی برای مقابله با آن است. بهترین راه برای مدیریت پرخوری عصبی و پیشگیری از تاثیرات منفی آن، مشاوره روانشناختی و حمایت از یک متخصص سلامت روانی است. همچنین ایجاد الگوهای تغذیهای سالم و یادگیری مهارتهای مدیریت استرس و اضطراب نیز میتواند به بهبود وضعیت کمک کند.